MOCIÓN PARA A CONVERSIÓN DA SAREB NUN INSTRUMENTO PARA GARANTIR O DEREITO Á VIVENDA E A HABILITACIÓN DE MECANISMOS DE CESIÓN AOS CONCELLOS.
EXPOSICIÓN DE MOTIVOS:
A creación dunha sociedade de xestión de activos inmobiliarios, popularmente coñecida como “banco malo”, foi unha das condicións impostas no MoU, o Memorándum de Entendemento asinado coa Unión Europea para o rescate de España en 2012.
A Sociedade de Xestión de Activos procedentes da Restruturación Bancaria, en diante SAREB, foi creada co obxectivo de comprar parte dos activos tóxicos e problemáticos que tiña a banca para “limpar” os seus balances e eliminar o lastre que neles tiñan os activos “ improdutivos”. Vivendas e solos que estaban en poder das entidades despois de ser executadas as garantías e hipotecas de quen non pagara os préstamos asinados, ademais de créditos errados con enormes dificultades de recuperación, foron traspasados a este “banco malo” para que as entidades deixasen de ter o lastre de ter que provisionar eses activos que non lles xeraban máis que gastos e obrigábanlles a reservar capital.
Para que non impactase negativamente nas contas das Administracións Públicas, SAREB constituíuse con maioría de accionistas privados sen consolidar o seu balance coas contas do Estado. Foi financiada con recursos públicos que supoñían un 95,31% do total, pero a porcentaxe de propiedade accionarial público só sería do 45,68%. Ao mesmo tempo, os socios privados que só aportaban o 4,69% do financiamento total, quedaban co 54,33% das accións.
A notificación da Unión Europea de abril de 2021 no contexto do Procedemento de Déficit Excesivo de 2020 desmontou a estratexia e supuxo a integración contable da SAREB como parte das Administracións Públicas.
Como consecuencia da reclasificación, a actividade da compañía repercute directamente sobre as contas públicas con efectos desde 2020. Supuxo un incremento no déficit público de 2020 de 9.891 millóns de euros (0,88% do PIB) e un incremento da débeda PDE consolidada das Administracións Públicas de 34.145 millóns de euros en decembro de 2020 (3,05% do PIB). Do mesmo xeito, nos sucesivos exercicios, as operacións de disposición do seu activo por parte da SAREB, así como os seus resultados contables afectarán o saldo das contas nacionais do sector das Administracións Públicas.
SAREB adquiriu por tanto inmobles, créditos e solo por valor de 50.781 millóns de euros despois de aplicar un desconto medio do 52% sobre o que tiñan nas entidades. É dicir, activos contabilizados nas entidades bancarias nacionalizadas por 107.121 millóns de euros, foron adquiridos polo “banco malo” por 50.781 millóns.
A pesar desa rebaixa aparentemente elevada, traspasáronse moito máis caros do que realmente valían. De feito, a Comisión Europea indicou en decembro de 2012, que o desconto medio co que SAREB debería adquirir os activos era dun 72%. É dicir, supoñía case 20 puntos porcentuais sobre o valor bruto de traspaso realmente practicado. Compráronse os inmobles, o solo e os créditos por 18.000 millóns de euros máis do que valían.
O Ministro de Economía, Luís de Guindos, aseguraba en novembro de 2012, só uns meses despois da creación da SAREB, que a sociedade non só non lles custaría diñeiro aos contribuíntes españois, senón que, ao longo da súa vida, ofrecería unha rendibilidade do 15%.
Con todo, en xuño de 2021 a sociedade consumira os 1.200 millóns achegados de capital e os 3.600 millóns de débeda subordinada que subscribiran os accionistas. En total 4.800 millóns. Pero ademais o patrimonio neto da SAREB era negativo en case 9.700 millóns de euros. En total un quebranto contable que ascende a uns 14.500 millóns dos que 12.000 millóns son públicos.
O resultado de todo o anterior foi a aprobación dun Real Decreto para eliminar os límites á participación do Estado no accionariado de SAREB, permitindo así a nacionalización de facto.
A aprobación da Real Decreto-lei 1/2022, do 18 de xaneiro, polo que se modifica o réxime xurídico das sociedades de xestión de activos e en particular o réxime da Sociedade de Xestión de Activos procedentes da Reestruturación Bancaria deixa en evidencia a neglixente actuación na xestión desta sociedade e a necesidade de modificar a forma de actuar.
Polo exposto, o Grupo municipal mixto (Marea de Vigo) presenta ao Pleno para a súa
aprobación se procede os seguintes:
ACORDOS
1. O Pleno do Concello de Vigo insta ao Goberno do estado a promover unha modificación no articulado da Lei 9/2012, do 14 de novembro, de reestruturación e resolución de entidades de crédito; a Lei 11/2015, do 18 de xuño, de recuperación e resolución de entidades de crédito e empresas de servizos de investimento; e o Real Decreto 1559/2012, do 15 de novembro, polo que se establece o réxime xurídico das sociedades de xestión de activos, en relación co réxime xurídico da Sociedade de Xestión de Activos procedentes da Restruturación Bancaria.
2. O Pleno do Concello de Vigo insta o Goberno do estado á creación dunha Comisión de Investigación Parlamentaria que estableza as responsabilidades políticas dunhas decisións que causaron un descomunal custo e quebranto de fondos públicos que ascende, de momento, a 14.500 millóns de euros, dos que 12.000 millóns son públicos e á asunción de case 35.000 millóns de débeda. Con especial detalle é preciso coñecer o ocorrido en relación cos prezos de traspaso fixados do Banco de España, as operacións de venda de activos realizadas por SAREB, a contratación dun derivado por valor de 42.000 millóns de euros que supuxo un quebranto de case 4.000 millóns de euros a SAREB e do que se beneficiaron as entidades bancarias beneficiarias do swap (Santander, Societé Générale, Caixa, Barclays, Crédit Agricole, e Cecabank) e a modificación das condicións dos bonos emitidos por SAREB para que a partir de 2017 non puidesen ter rendementos negativos e que orixinou 483 millóns de perdas á SAREB e pode causar outros 465 millóns nos próximos anos.
3. O Pleno do Concello de Vigo insta o Goberno do estado á modificación do obxecto social da SAREB para converter a esta sociedade nunha ferramenta pública para garantir o dereito á vivenda con duración indefinida. Para iso a Sociedade de Xestión de Activos procedentes da Restructuración Bancaria deberá depender do Ministerio que teña as competencias a nivel estatal en materia de vivenda.
4. O Pleno do Concello de Vigo insta o Goberno do estado a que, co fin de poder fiscalizar e controlar adecuadamente SAREB, a toma de control público incorporará a creación dun organismo que permita o seguimento da actividade da sociedade e a comprobación do cumprimento dos seus obxectivos, máis aló dos órganos de control da sociedade. No Consello de Administración e nos devanditos organismos de seguimento participarán os ministerios que teñan competencias en dereitos sociais e vivenda.
5. O Pleno do Concello de Vigo insta o Goberno do estado a elaborar un censo dos activos que ten en propiedade. Que inmobles e solos que pagamos con diñeiro público sigan sendo algo descoñecido para os ministerios que teñen competencias relacionadas como é o caso de Transporte (vivenda) ou Dereitos Sociais, debe ser emendado de maneira inmediata.
6. O Pleno do Concello de Vigo insta o Goberno do estado a que, para defender os intereses públicos, a SAREB debe modificar os próximos bonos que emita para que poidan xerar rendementos negativos. A compañía anunciou que interpuxo unha demanda contra os seus garfos de débeda senior (Abanca, CaixaBank, Banco Sabadell, BBVA, Unicaja, Ibercaja e BFA) co obxectivo de conseguir que os seus bonos poidan xerar rendementos negativos, segundo unha nota remitida á CNMV. Solicita, en concreto, que se declare que o cupón trimestral dos bonos senior emitidos por SAREB a partir das emisións 2017-3 e 2018-1 e sucesivas poden xerar rendementos negativos. Reclama, así, que a banca que ten esa débeda páguelle pola mesma dado como están os tipos de interese actualmente. Como exemplo, en 2020 a compañía deixou de ingresar por esta causa 147 millóns de euros.
7. O Pleno do Concello de Vigo insta o Goberno do estado a facilitar unha xestión social do parque de vivendas actual de SAREB integrando as mesmas o parque social para garantir acceso á vivenda da poboación, especialmente a máis vulnerable. Para iso levará a cabo unha xestión activa coas persoas que están en precario en vivendas da SAREB para xestionar alugueiros sociais vinculados ao nivel de ingresos. Estímase que poderían alcanzar un prezo medio de 100 euros mensuais, oscilando entre niveis inferiores para as persoas inquilinas en situación de máis vulnerabilidade e 300 euros como máximo.
8. O Pleno do Concello de Vigo insta o Goberno do estado a habilitar os mecanismos legais que posibiliten a suspensión de forma indefinida dos procedementos de desafiuzamento con obxecto de que os servizos sociais poidan ofrecer solucións ás persoas que habiten vivendas propiedade de SAREB e que se atopen en situación económica sen alternativa habitacional.
9. O Pleno do Concello de Vigo insta á FEMP a fomentar o mecanismo para a cesión de vivendas da SAREB co fin de que as corporacións locais poidan xestionar as vivendas en e destinalas a un parque municipal de vivenda de alugueiro social.
10. O Pleno do Concello de Vigo insta o goberno do estado e á Xunta de Galicia a realizar as xestións pertinentes coa SAREB para que o solo urbanizable que atesoura (máis de 72 millóns de metros de chan en desenvolvemento) teña un fin como solo para vivenda pública destinada a alugueiro social.
11. O Pleno do Concello de Vigo dará traslado destes acordos ao Goberno do Estado, ao da Xunta de Galicia e á FEMP.